Kamptips

Hoe organiseer je een geslaagd schoolkamp?

Het schoolkamp staat voor het grote samensmelten. Daar wordt de eenheid gesmeed die later ‘onze klas’ zal heten; de vriendschappen, de herinneringen, de overwinningen. Parallel daaraan, of juist in tegenstelling daarmee, zoekt de individuele leerling zijn of haar plaats. Bij het stimuleren van het groepsgevoel moet natuurlijk nog wel voldoende ruimte zijn voor het individu. Organisatoren en kamplocaties zijn zich hiervan natuurlijk bewust.

Gelukkig maar, want er is geen remedie die elke tegenstelling tussen het collectief en een individu uit kan sluiten. Wel zijn er veel aandachtspunten die die tegenstelling vooraf inkaderen en maatwerkoplossingen maximaal haalbaar maken.

Werkweek geeft je daarvoor graag een aanzet, die is samengesteld op basis van de input van medeorganisatoren, de bijzondere kennis die de aanbieders van verschillende soorten schoolkampen hebben, de inbreng van opvoedkundigen en psychologen en de feedback die wij krijgen van de mensen waar het jullie, en ons dus ook, het meest om gaat: de leerlingen zelf.

Planning. ‘Be smart, get a headstart’, begin vroeg en hou alle opties open. Een jaar verder vooruitplannen en reserveren, is internationaal al meer de regel. De reserveringen voor bijvoorbeeld verblijfscentra in België 2026 zijn drie jaar geleden al de deur uitgegaan. De voordelen zijn duidelijk: meer keus in tijdstip en specifieke locaties, meer ruimte om te kiezen voor de gewenste faciliteiten en meer zekerheid dat er, qua reservering in ieder geval, geen kink in de kabel komt. Bovendien, vroeg boeken is bijna altijd voordeliger.

Wees kritisch op de verblijfsaccommodatie: ‘Hier begint de dag en hier beginnen ook de mooiste herinneringen.’ Fijn om te horen, toch? Per bestemming zijn meestal meerdere locaties mogelijk. Met voor- en nadelen: voordelen bij zelf koken en schoonmaken, reistijden en -kosten versus kosten accommodatie, faciliteiten en voorzieningen voor aangepast verblijf etc. Dus vergelijk en beoordeel; verken de locatie en het gebied. Liefst persoonlijk, bekijk via dit platform de sites, check eventueel de waarderingscijfers. Aandachtspunten zijn daarbij bereikbaarheid, reistijd, slaapvertrekken (privacy, veiligheid, kwaliteit accommodaties etc.), outdoor opties (kampvuur), reistijd naar bezienswaardigheden of attracties (zwembad, klimbos etc. in de buurt, keuken en eetruimte. Vraag via www.werkweek.nl/orientatiebezoek naar de opties voor een gratis bezoek aan verblijfslocaties en overige bestemmingen van je schoolreisprogramma.

Vertrouwde zekerheid of nieuwe uitdagingen: die keus is zeker ook van belang voor de begeleiders. ‘Verandering inspireert’. Kies je voor een jouw onbekende accommodatie, dan krijg je automatisch nieuwe kansen. Je kunt jouw plannen daarop afstemmen en alleen al door de reistijd zullen andere bezoekbestemmingen binnen je bereik komen.

Dan een aantal absolute zekerheden die je moet inbouwen in het proces:
Budgetteer. Harde prijs-/prestatieafspraken, vaste budgetten en geen spontane beslissingen op locatie: het kan niet anders en anders kan het niet.
Gecertificeerde kwaliteit. Kies bij voorkeur voor, en werk met, vertrouwde, gecertificeerde en geregistreerde aanbieders.
Gekwalificeerde begeleiders. Van fietsbegeleider met BHV-certificaat tot en met een gecertificeerde activiteiteninstructeur op locatie: kies voor verifieerbare zekerheid.

Op leerlingniveau betekent dat:
Duidelijkheid voor ouders en jongeren. Deel informatie over onder andere bestemming, programma en kosten. Bespreek gedragsregels (zoals mobiel, alcohol, seksueel gedrag) en de consequenties van overtredingen. Maak op basis hiervan een contract met de ouders/verzorgers.
Persoonlijk paspoort. Een document waarin ouders toestemming geven voor de eventueel noodzakelijke medische behandeling van hun kind en daarbij aangeven wat verder relevant is: allergieën, fobieën, medicatie, dieet etc.
Het buddysysteem. Creëer met en rondom de jongeren die daar behoefte aan hebben (handicap, zelfstandigheid, gedrag) een netwerkje van buddy’s, met duidelijke afspraken over wederzijdse verantwoordelijkheden.

Profiteer van partners. Alleen al over bijvoorbeeld verzekeringen en vervoer is zoveel meer te weten. Neem voor advies en een passend voorstel tijdig contact op met de professionals. Werkweek brengt je via www.werkweek.nl/schoolkampen in contact met talrijke schoolkamplocaties en met alles en iedereen in dit werkveld. Het is immers sinds 1992 ook ons werkveld. Commerciële en niet-commerciële organisaties, zoals bijvoorbeeld STAP, een onafhankelijk kennis- en adviescentrum dat scholen op het gebied van alcoholbeleid adviseert. Of de Opvoeddesk voor tips (zie hieronder) wanneer kinderen niet op schoolkamp durven. Stel je vraag en krijg het antwoord; het kan zo simpel zijn.

Tips voor kinderen die niet op schoolkamp durven
Zo’n vijftien procent van de kinderen heeft moeite om mee te gaan op schoolkamp. Ze vinden het moeilijk om thuis los te laten. Drs. Emmeliek Boost geeft hier speciaal een aantal tips. Zij is directeur van de Opvoeddesk, pedagoog en GZ-psycholoog. Ze verzorgt onder andere workshops voor leerkrachten door heel Nederland.

Tip 1: Kinderen die wat timide of minder weerbaar zijn, zijn gebaat bij een ‘buddy’ zodat ze worden opgenomen in een groepje en niet alleen komen te staan. Geef groepjes een begeleider die goed is geïnformeerd over de ins en outs van de leerlingen in de groep.

Tip 2: Zorg dat de wat stoere en dominante leerlingen de ‘bewakers’ worden van de topsfeer in het schoolkamp. Maak ze verantwoordelijk. Dat kun je op school voorbereiden. Laat de kinderen meedenken en met oplossingen komen. Dat is altijd het beste. De betrokkenheid en motivatie van de kinderen zullen dan veel groter zijn om er een succes van te maken.

Tip 3: Focus je bij leerlingen met gedragsmoeilijkheden niet op de sancties en eventuele straf. Leg juist in de klas uit dat het wel eens moeilijk kan zijn in de bus voor sommige kinderen om stil te blijven zitten. Vraag de kinderen in de klas: ‘Weten jullie daar een oplossing voor?’ Denk aan een koptelefoon, afleiding met muziek, een filmpje afspelen.

Tip 4: Bespreek vooraf het schoolkamp met de ouders in de klas. Dat neemt ook bij hen de onrust en zorg weg en vaak krijg je nog handige tips van ouders voor de aanpak van hun kinderen.